Ik moest daar aan denken toen ik in Nieuwspoort deelnam aan de Nacht van de Journalistiek, jaarlijks evenement van de NVJ en vooral bezocht door jonge journalisten en zij die daar nog voor studeren.
Eén van de workshops die ik volgde ging over succesvol freelance werken als journalist, redacteur of tekstschrijver. Altijd handig om wat adviezen op te tekenen; ik heb een broer in Frankrijk die best wat nieuw werk kan gebruiken als uitstekend wetenschapsjournalist. En een mens weet nooit wat de toekomst brengen zal.
Een enthousiaste freelance redacteur verhaalde over haar drukke werkzaamheden voor bladen als Opzij, Esta, Santé en Medisch Contact. Haar suggesties voor het benaderen van nieuwe opdrachtgevers klonken verstandig en logisch. Maar ik schrok van haar toelichting op de tarieven voor freelance werk. Haar uurtarief begon bij dertig euro en als bodemprijs voor een hele dag werk ging ze uit van tweehonderdvijftig euro. Ze vertelde het met trots en de jonge beroepsgenoten in de zaal schreven het gretig op. Ik vond het vooral getuigen van weinig vertrouwen in de eigen kwaliteiten. Tenminste twee keer dat bedrag zou het minimum moeten zijn. If you pay peanuts, you get monkeys.
Al eerder heb ik op LinkedIn gezien hoe freelance schrijvers aan nieuw werk proberen te komen via lowballing, het aanbieden van tarieven waarvoor je eigenlijk niet kunt werken. Recent onderzoek naar de tariefstelling van freelancers toont aan dat uurtarieven in een jaar tijd dramatisch zijn gedaald. Het maakt daarbij weinig uit of je tekstschrijver, communicatie-adviseur of accountant bent: dertig tot vijftig euro per uur moet maar genoeg zijn. Voor zo'n uurtarief komt een garagehouder zijn bed niet uit. De crisis wordt onderhuids steeds nadrukkelijker voelbaar.
Ik zie dat onderzoek, van hoofdkraan.nl, vroeger freelancematch. Die site heeft zelf een gigantische berg boter op het hoofd waar het gaat om het drukken van de freelance tarieven, want ze laten toe dat via hun site opdrachten worden uitgezet door klanten die amper het minimum uurloon willen betalen. Voorbeeldje: een recente opdracht is "Wij zijn op zoek naar een tekstschrijver voor het redigeren van een op wetenschappelijk onderzoek gebaseerde tekst naar een lekker leesbaar verhaal dat - bij wijze van spreken - in de krant gepubliceerd zou kunnen worden..." Typisch het soort werk dat ik prima zou kunnen doen, zijnde jouw broer in Frankrijk met een opleiding als wetenschapsjournalist en 30 jaar ervaring. Maar bij het tarief staat: tussen 20 en 80 euro per uur. Er zijn 35 reacties op die opdracht, en natuurlijk zitten er daar vast bij die het voor 20 euro per uur willen doen. Hoofdkraan heeft geen belang bij goed betaalde freelancers, want ze hebben een systeem met pro-abonnementen, waarbij de freelancers stevig moeten betalen om direct op een opdracht te mogen reageren. Daar verdient zo'n site vele tonnen per jaar mee, en dus hoeven ze het niet te hebben van een percentage commissie over het tarief van een freelancer (in dat geval zouden ze vechten voor een goed uurtarief!). Ze maken de markt kapot en vervolgens doen ze 'onderzoek' onder hun eigen onderbetaalde freelancers... :-(
BeantwoordenVerwijderenHet gaat nog erger worden, want de overheid wil sommige fiscale voordelen voor kleine ondernemers gaan afschaffen, zoals de zelfstandigenaftrek en/of de MKB-korting. Dan blijft er voor freelancers helemaal niets meer over om van te leven.
Ja broer, dat onderzoek van Hoofdkraan.nl vertrouwde ik ook niet helemaal (al kwam het op allerlei plaatsen terug in het nieuws), maar de signalen op LinkedIn en die dame van afgelopen zaterdag bevestigen het beeld van ongezonde druk op de tarieven. Een journalist of tekstschrijver met ervaring en bewezen kwaliteit zou niet voor minder 75 euro per uur moeten willen werken; dan kun je de garage nog net betalen...
BeantwoordenVerwijderenBeste broers,
BeantwoordenVerwijderenherkenbaar verhaal. Ik maak ook altijd de vergelijking met de loodgieter. Die komt voor 30 euro per uur nog niet eens met één been uit bed.
Het punt is: veel opdrachtgevers denken dat ze kunnen tekstschrijven. Met name academici hebben daar een handje van. En als een tekst goed loopt vinden ze het ook nog verdacht.
Bovendien heb je ook nog al die uitgebluste vutters die met hun riante levensloopregeling gezellig onder de marktprijs gaan blijklussen. 'Altijd al willen doen, tekstschrijven.'
En niet te vergeten de talloze jonge mensen die van een of andere communicatie-gerelateerde opleiding komen, geen baan vinden en met behulp van laptop en gratis wifi bij de McDonalds een centje willen verdienen terwijl ze naar een vaste job zoeken. Die denken nog niet aan het verschil tussen omzet en netto inkomen na aftrek van kosten, premies en belasting. En ook zij denken dat ze kunnen schrijven - ze schreven toch scripties?
BeantwoordenVerwijderenIn het Engelse taalgebied is het nog erger. Daar concurreer je met Indiërs die werken voor 1 dollar per uur.