24 februari 2013

RTL weet wel wat goed voor ons is

Ik houd van speelfilms. Met mijn zwager ga ik regelmatig naar de imaxzaal van de Pathébioscoop aan de Arenaboulevard, om met perfect beeld en supergeluid te genieten van meestal vooral visueel spectaculaire actiefilms. Die Hard deel 5, Skyfall, Mission Impossible 4, dat werk. Maar ook films met meer diepgang zie ik graag, al heb ik toch iets minder met een vier uur durend meesterwerk over een Chinese boerenfamilie in de dagen van Mao.
Het reguliere tv-aanbod kan me amper bekoren, afgezien van nieuwe afleveringen van Top Gear op BBC2. Ik heb niks met de zoveelste variant op So You Think You Can Be The Next Pop Idol Talent With X-factor On Ice, waarin tweederangs juryleden hun zogenaamd deskundige oordeel geven over dito gelegenheidszangers en dansers. Ik heb het al helemaal niet over wansmakelijke dieptepunten als Barbie's Baby of Herken de homo. Dan liever een film, zelfs als die op de commerciële zenders ieder kwartier onderbroken wordt door een reclameblok van zomaar zes of zeven minuten.
Dit weekend zond RTL5 op prime time de film 127 Hours uit. Ik nam hem op, want het is geen film die ik gezellig met mijn echtgenote kan bekijken. Waar gebeurd, over een vrijgevochten freestyle klimmer die bij een val in een spelonk met zijn arm bekneld wordt onder een rotsblok. Na vijf dagen van pijn, honger, uitdroging en herinnering aan wat hem dierbaar is, kiest hij voor een even gruwelijke als enig mogelijke oplossing om te overleven: hij snijdt zijn eigen onderarm af met behulp van een minuscuul mesje en schaartje van zijn Leatherman Skeletool-achtige zakmes.
Ik heb de film bij het uitkomen in 2011 niet in de bioscoop gezien, maar sommige bezoekers van de première konden de vijf minuten durende amputatiescène niet goed aan. Het is zeker geen prettige scène, maar onmisbaar en waar gebeurd. Onmisbaar, maar niet voor RTL. Die snijden gewoon vijf volle minuten uit de film weg, wegens het 'te grafisch karakter'. Dat is als Titanic vertonen, maar het zinken van dat schip maar niet laten zien. Te grafisch. The Godfather zonder de dubbele moord door Michael in het restaurant. Jaws zonder bijtende haai. Bambi zonder de dood van zijn moeder. Wat overblijft door het amputeren van die sleutelscène is een zwaar verminkte film. De commerciële televisie weet wel wat goed voor je is. Patty Brard in een badpak als een overjarige zeehond op het water laten klappen, Terror Jaap in zijn eigen kots over de grond zien rollen: geen probleem. Maar de sleutelscène hakken we gewoon uit een speelfim die toch als ondertitel heeft 'every second counts'. Kan ons de filmliefhebbers schelen, het gaat om de kijkcijfers. Die film moet aan het begin van de avond, want daarna komt nog een B-film over een psychopate. Dus dan maak je hem gewoon geschikt voor dat vroege tijdstip. Bovendien weer vijf minuten extra tijd voor een reclameblok. Dat die topfilm dan een bizarre en onbegrijpelijke sprong maakt: who cares? Dat RTL5 op Twitter wordt gefileerd: maakt niet uit. Het gaat om geld, niet om kwaliteit. F*ck de kijkertjes. Benieuwd welke andere cruciale stukjes uit films ons in de afgelopen jaren nog meer ontzegd zijn. Ik vertrouw voortaan maar weer op de imaxzaal, of mijn la met DVD's. RTL5 amputeren, daar missen we niks aan.

17 februari 2013

Systeembanken

Tussen de oude papieren zit een beduimeld spaarbankboekje van de Spaarbank Breukelen. Van hun destijds magere inkomen hadden mijn ouders toch nog kleine spaarpotjes opzij gezet, die bij het bereiken van de stemgerechtigde leeftijd aan hun zoons werden toebedeeld. Met dat boekje in je zak zat je op donderdagavond in een klein anoniem kantoortje ergens in een woonwijk van het dorp, de wachtruimte vol met andere spaarders. Opnames of stortingen werden in het boekje handmatig bijgeschreven en later vastgelegd door een lawaaiige matrixprinter, waarna je met een stapeltje guldenbiljetten naar buiten kwam - of ze juist achterliet. De Spaarbank Breukelen en Omstreken bood jarenlang één van de hoogste rentepercentages van Nederland; op zeker moment zeveneneenhalf procent voor een reguliere spaarrekening. Kom daar nu nog maar eens om. Dus trok de bank spaarders uit de hele regio. Alle boeren brachten er hun kapitaal onder. De bescheiden dorpsbank was erg rijk, maar werd geleid door bestuurders zonder beloning. Op lokaal niveau mocht je het best een systeembank noemen. Maar ruim twintig jaar geleden werd de spaarbank overgenomen door Fortis en verhuisde naar een mooi pand in het hart van het dorp. Met de naam en de spaarbankboekjes verdween ook de hoge rente. Ik verhuisde mijn bescheiden dubbeltjes naar een spaarrekening bij de Rabobank aan de overkant van het marktplein. Ook een bank van en voor boeren. Dat bleek achteraf een verstandige keus.
Deze week was ik te gast bij een tennistoernooi in Ahoy, dat de naam draagt van één van de huidige staatsbanken. Een sponsorfeest dat miljoenen kost, met gastenlounges, business seminars en winkeltjes vol kleding en luxegoederen. Ik kreeg een VIP-plaats voor de auto, smakelijke hapjes als diner en een stoel op de tribune, om Roger Federer te zien verliezen van een fransoos. Ik voelde me niet schuldig bij al die verwennerij. De systeembank is immers ook voor een stukje van mij. Al heb ik er dan geen spaarbankboekje.