26 december 2013

Kerstverhaal

Boven het nagerecht van het kerstdiner verhaalt mijn moeder uit haar nog altijd gedetailleerde herinneringen aan haar tienerjaren in een vrouwenkamp onder Japanse bezetting, tijdens de Tweede Wereldoorlog in wat nu Indonesië heet. Gruwelijke herinneringen. Aan de vrouw die in de gaarkeuken van het kamp werkt en een zenuwtic in haar gezicht heeft. Aan de Japanse officier die denkt dat ze gekke bekken tegen hem trekt, de vrouw tegen de grond slaat en haar met zijn officierslaars keihard in het gezicht schopt. Mijn moeder is dertien jaar en ziet het tafereel noodgedwongen aan tijdens het appèl.
Anno nu verketteren tieners hun ouders omdat ze onder de Kerstboom geen iPhone vinden; toen waren geweld, onderdrukking, honger en ziekte dagelijkse kost voor een tienermeisje. Hoewel het zeventig jaar geleden is, schieten de ogen van mijn moeder vol. Ze sluit de terugblik af door te zeggen dat het allemaal in het niet valt bij het verlies van haar zoon, ruim drie jaar geleden.

De nieuwe koning zegt in zijn eerste Kersttoespraak 'Juist met Kerst, toch het feest van het licht, worden we herinnerd aan persoonlijk verlies en verdriet. Wie een dierbare heeft verloren, voelt in deze dagen de pijn extra scherp.' Hij en wij weten hoe dat is, het verlies van een dierbare.
Op het metersbrede schoolbord in het Spoorwegmuseum, waar we vlak voor Kerst nog even zijn, schrijf ik in een leeg hoekje links bovenaan 'Ik mis Jort'. Ik weet even niet wat ik verder nog wil zeggen. Bij het missen van je broer valt alles in het niet.


19 december 2013

Vrouw krijgt leiding

Ik ben geen fanatieke voorvechter van diversiteit, geen groot bestrijder van glazen plafonds of promotor van quota voor vrouwen in hogere functies. Het is goed dat anderen dat wel zijn, want blijkbaar is het nog steeds een issue, terwijl het dat al lang niet meer zou moeten zijn. Vrouwen zijn immers beter dan mannen in zo ongeveer alles behalve bomen omhakken. Intelligenter, georganiseerder en in veel opzichten ook fysiek sterker. Ik zie mezelf nog geen kind via de urethra naar buiten persen.
Het is al een wonder dat mannen één ding kunnen naast ademen, maar vrouwen regelen moeiteloos vier, vijf zaken door elkaar heen. Dat zie ik in de dagelijkse praktijk thuis en in de organisatie waar ik werk. In de communicatie en aanverwante beroepen als marketing, design en webredactie werken veel vrouwen. Net als in de zorg, het onderwijs en de rechterlijke macht. Zelfs in het mannenbastion van de accountancy neemt hun aantal snel toe. Misschien is dat op termijn af te meten aan te kwaliteit van het werk, want daar is nog wel winst te halen.
Niet altijd krijgen vrouwen de waardering die ze verdienen, zelfs niet als ze door hun inspanningen een organisatie naar een hoger niveau weten te tillen, nieuwe initiatieven realiseren en anderen inspireren. Mogelijk zijn mannen directer in het claimen van hun succes of heeft een organisatie sowieso onvoldoende oog voor medewerkers (man of vrouw) die boven het maaiveld uitsteken. Ik heb van allebei genoeg voorbeelden gezien.
Hoe dan ook, soms kom ook ik rondom diversiteit wel eens nieuws tegen dat een reactie oproept. Op 11 december kopt het FD 'Vrouw krijgt leiding over General Motors'. Ik maak van dat bericht, boven het ontbijt aan de keukentafel, een fotootje met de iPhone en twitter die de wereld in met als commentaar dat ik de kop boven het verhaal een beetje triest vind. 'Man krijgt leiding over Shell' lees je immers ook nooit. Er had ook gewoon 'Mary Barra krijgt leiding over GM' kunnen staan.

Ik heb zelf maar een dikke zeshonderd volgertjes, maar toch ontstaat er een klein twitterbombardement. Het bericht wordt uiteindelijk meer dan zeventig keer doorgestuurd, onder andere door redacteuren van Z24 en door VEB-baas Jan Maarten Slagter. De hele dag blijft mijn timeline onrustig door de discussie die ontstaat. Ik heb maar niet meer getracht uit te zoeken in hoeveel computers, tablets en smartphones dat tweetje uiteindelijk is geland. Best veel, al is het natuurlijk relatief; als Sylvia Witteman een tweet over een rubber kip de wereld in stuurt, heeft dat toch een heel ander bereik.
Uiteindelijk eindigt mijn berichtje op seksisme.tumblr.com, een verzamel-schandpaal met voorbeelden van ongelijke behandeling van het sterke geslacht. Het FD maakt de uitglijder (die ook werd gemaakt door de Volkskrant en diverse buitenlandse media) de dag erna goed met een keurig portret van de nieuwe GM-bazin. Nu maar hopen dat ze haar werk een beetje aardig doet in dat mannenbolwerk.