Het diner

Ik vind weinig zaken aangenamer dan een mooi diner in een dito restaurant. Jarenlang is ons restaurantbezoek beperkt geweest, vooral omdat de kinderen te klein waren en we niet altijd zin hadden in het regelen van een oppas. Inmiddels passen mijn oudste dochters graag en met liefde op hun kleine zusjes. Maar dat is niet de enige reden dat we vaker uit eten gaan. Mijn echtgenote, die 'aanbieding' als tweede naam had kunnen hebben, heeft enige tijd geleden Groupon ontdekt. Dus hangen er op het prikbord in de keuken nu altijd wel enkele reeds betaalde Groupon reserveringen. Een tegoed voor een afhaalportie Sushi, een etentje voor twee of vier bij een restaurant in de omgeving. En wat je al betaald hebt, moet je gebruiken.

Het moeilijkste moment van zo'n diner is het bij aanvang moeten overhandigen van de uitgeprinte Groupon-aanbieding. Op het voorhoofd van sommige obers is het woord 'profiteur' bijna af te lezen. Maar het is crisis, alternatief is dat de tafeltjes helemaal niet gevuld worden. Dus werken de restaurateurs morrend mee aan het Amerikaanse systeem, dat zorgt voor bezoekers die graag komen eten tegen een afbraakprijs. Vaak zijn het nieuwe klanten, hopelijk komen ze nog eens terug voor een beter tarief. Dat houdt Groupon de deelnemende eetgelegenheden in ieder geval graag voor, de waarheid is anders.

In veel gevallen is de keus voor de Groupon-eter beperkt tot een speciaal menu of een klein deel van de kaart. Het dwingt restaurants om op een budgetvriendelijke manier creatief te worden. Zo ook kort geleden weer, toen we met de schoonouders gingen 'grouponnen' in een goed restaurant in het centrum van het land. Ooit werkte het mee aan een wasmiddelenreclame; mooie beelden van hagelwitte tafelkleden en scherp gevouwen servetten. Toen zat het elke avond vol. Maar die roem is allang verleden tijd, er moet gewerkt worden om de tafels bezet te krijgen. Voor een vijfgangen 'verrassingsmenu' rekent Groupon vierentwintig euro per persoon, op vier euro na honderd euro voor vier personen dus. Maar het restaurant moet voor iedere verkochte Grouponmaaltijd de helft afdragen aan de marketingjongens uit de VS. Zo brengt een vijfgangenmenu nog maar twaalf euro per persoon in het laatje bij het restaurant. Nog iets minder zelfs, want het restaurant draait op voor de BTW over het totaalbedrag. Voor dat geld kan zelfs de Febo geen vijfgangenmenu serveren. Het is dus opmerkelijk dat de koks in het restaurant toch nog zalm en 'diamanthaas' weten te presenteren, plus een amuse. De iets eenvoudiger ingrediënten van de omlijsting worden met mooi opgemaakte borden enigszins gemaskeerd. Aan veel andere tafels wordt hetzelfde menu geserveerd.

De drankconsumptie moet iets van het verlies compenseren. Het roze bubbeltje bij binnenkomst is evengoed 'van het huis'; de eigenaar heeft Het Diner van Herman Koch niet goed gelezen. Maar het plat water uit eigen (hervulbare, ik zeg verder niks) fles kost bijna vijf euro.  En als de heren in het gezelschap kiezen voor het wijnarrangement, plus een rondje koffie toe, valt de schade nog mee. 

Opmerkelijk genoeg maakt Groupon, door de grote marketinginspanningen, nog altijd geen winst. Dat dwong de CEO en mede-oprichter nog niet zo lang geleden zelfs al tot een opvallend vertrek. Maar hoe lang redden restaurants het nog, als ze - door de crisistijd gedwongen - meewerken aan een systeem dat ze vraagt om op ieder bord eten geld toe te leggen? Is Groupon de laatste strohalm voorafgaand aan een faillissement?