Sambal bij?

Mijn eerste echte kennismaking met een Saab was halverwege de jaren tachtig. Samen met broer Frank deed ik fanatiek aan ballonvaren. Onze piloot was een eigenzinnige industrieel ontwerper. Hij woonde in een bedrijfspand in het Amsterdamse havengebied. Er stond een waterbed, een bureau, een tekentafel en een groot heteluchtkanon, waarmee hij het pand af en toe verwarmde. Verder heerste er chaos. Hij reed in een oude rode Saab 99 Turbo. Eerste serie, met de bijzondere Inca velgen en een turboinstallatie die de auto van de ene tel op de andere als een op hol geslagen neushoorn de sporen gaf. Gas geven, secondenlang niks en dan bam! Veel eigenaren zagen hun Zweedse trots daardoor eindigen in een boom. Als teamleden reden wij soms in die Saab achter de ballon aan, terwijl de piloot hoog uit de lucht op ons neerkeek. Uit de uitlaat van de Turbo braakte steevast blauwe rook.

Als autoliefhebber heb ik sindsdien altijd een beetje een zwak gehouden voor het merk uit Trollhättan. In de jaren tachtig en negentig was het de enig juiste auto voor reclamejongens, architecten en andere creatieve types. Not for everyone, essential to a few. Een Saab Cabrio was het non-plus-ultra, al tordeerde het slappe chassis als een versgekookte asperge. Toen Saab in handen kwam van GM ging de glans er een beetje af, omdat de auto onderhuids vanaf dat moment te veel Opel Vectra in zich droeg. Saab zag de concurrentie afstand nemen, terwijl het kapitaal ontbrak om zelf echt nieuwe modellen te presenteren. Een Saab 9.3 is immers eigenlijk nog steeds een Saab 99, waarvan het eerste exemplaar al in 1969 het licht zag. Een eigenzinnig imago alleen is niet meer genoeg om klanten te binden.
Na een jaar modderen onder leiding van een charmante vaderlandse gentleman-boef komt Saab nu in handen van twee Chinese fabrikanten, als de berichten ditmaal tenminste kloppen. Volvo heeft iets vergelijkbaars meegemaakt en de schade valt tot nu toe mee. Zullen de dagen van die roemruchte 99 Turbo ooit nog terugkeren? Wil straks iedere creatief weer een Zweed met sambal?