31 december 2019

Een droevig decennium

‘No day shall erase you from the memory of time’, las ik afgelopen zomer in het 9/11 memorial museum in New York. Op de rand van 2020 kijken we met zijn allen terug op een decennium dat ik persoonlijk in veel opzichten liever zou uitwissen.
De jaren tien werden technologisch gedomineerd door de smartphone, die als het zo doorgaat een nieuwe menssoort tot gevolg zal hebben: standaard met gebogen hoofd en overontwikkelde duim aan de (meestal) rechterhand. Slechthorend vanaf de tienerjaren door overmatig gebruik van earpods en matig ziend op alle afstanden groter dan een halve meter. Wat niet wegneemt dat ook ik te veel kijk op mijn iPhone. En dit jaar kreeg ik vast niet zomaar een operatie aan mijn rechterduim.
Het was het decennium van de verharding in de samenleving, de polarisatie, het groeiend populisme, de steeds kortere lontjes en de onverbloemde haat richting andersdenkenden, anders gelovenden, anders geaarden. Het decennium van Charlie Hebdo (geen cartoonist meer te vinden inmiddels), van Bataclan, van MH17 en van Christchurch. Van het totale verlies aan vertrouwen in instituties, in de politiek en zelfs in de wetenschap (klimaatverandering is ook maar een mening). Van ongezouten meningen vanuit de onderbuik die, met dank aan sociale media, luider klinken dan ooit; al mag je je afvragen of de negentien volgers van Droeftoeter81 op Twitter ook werkelijk voor #ophef zorgen. Hoewel... de machtigste man van de westerse wereld voert zijn beleid ook via dat medium en dat stemt meestal niet hoopvol voor de mensheid. Steeds vaker valt ook in ons land de term ‘burgeroorlog’, steeds makkelijker nemen boze burgers de A12 richting het Malieveld. Leuk, die door de rechter afgedwongen klimaatmaatregelen van het kabinet, maar ze gelden natuurlijk niet voor mij.
Zelf kijk ik vooral terug op een decennium van zorg en droefenis, ondanks vier prachtige dochters, een goede baan, fijne collega’s en een behoorlijk welvarend bestaan. Maar ik kon niet vermoeden dat ik de jaren tien, die ik inging als lid van een familie van vijf, zou uitkomen met alleen nog een oudste broer. Al bijna tien jaar geleden gleed mijn lieve jongste broer uit het leven, kansloos tegen een rottige ziekte. En zes jaar later bracht ik, met amper twee maanden tussenruimte, allebei mijn lieve ouders weg naar hun laatste reis. We begroeven een goede vriend, tevens mijn gewaardeerde communicatiegoeroe. Dochter Amber kreeg een moeilijk bericht maar won van haar ziekte, mijn ex-echtgenote werd meteen daarna ziek. Gelukkig kunnen artsen ongelofelijk veel anno nu.
Ik hoop op een beter decennium, op een vrolijke, liefdevolle jaren twintig, maar ik maak me vooral zorgen. Over een overvolle planeet, een stormachtig klimaat, een harde samenleving waarin iedereen gaat voor zichzelf. Over een wereld die zucht en die ik straks achterlaat voor mijn nageslacht. Maar wie weet. De meeste mensen deugen. En hoop doet leven.