Een droevig decennium

‘No day shall erase you from the memory of time’, las ik afgelopen zomer in het 9/11 memorial museum in New York. Op de rand van 2020 kijken we met zijn allen terug op een decennium dat ik persoonlijk in veel opzichten liever zou uitwissen.
De jaren tien werden technologisch gedomineerd door de smartphone, die als het zo doorgaat een nieuwe menssoort tot gevolg zal hebben: standaard met gebogen hoofd en overontwikkelde duim aan de (meestal) rechterhand. Slechthorend vanaf de tienerjaren door overmatig gebruik van earpods en matig ziend op alle afstanden groter dan een halve meter. Wat niet wegneemt dat ook ik te veel kijk op mijn iPhone. En dit jaar kreeg ik vast niet zomaar een operatie aan mijn rechterduim.
Het was het decennium van de verharding in de samenleving, de polarisatie, het groeiend populisme, de steeds kortere lontjes en de onverbloemde haat richting andersdenkenden, anders gelovenden, anders geaarden. Het decennium van Charlie Hebdo (geen cartoonist meer te vinden inmiddels), van Bataclan, van MH17 en van Christchurch. Van het totale verlies aan vertrouwen in instituties, in de politiek en zelfs in de wetenschap (klimaatverandering is ook maar een mening). Van ongezouten meningen vanuit de onderbuik die, met dank aan sociale media, luider klinken dan ooit; al mag je je afvragen of de negentien volgers van Droeftoeter81 op Twitter ook werkelijk voor #ophef zorgen. Hoewel... de machtigste man van de westerse wereld voert zijn beleid ook via dat medium en dat stemt meestal niet hoopvol voor de mensheid. Steeds vaker valt ook in ons land de term ‘burgeroorlog’, steeds makkelijker nemen boze burgers de A12 richting het Malieveld. Leuk, die door de rechter afgedwongen klimaatmaatregelen van het kabinet, maar ze gelden natuurlijk niet voor mij.
Zelf kijk ik vooral terug op een decennium van zorg en droefenis, ondanks vier prachtige dochters, een goede baan, fijne collega’s en een behoorlijk welvarend bestaan. Maar ik kon niet vermoeden dat ik de jaren tien, die ik inging als lid van een familie van vijf, zou uitkomen met alleen nog een oudste broer. Al bijna tien jaar geleden gleed mijn lieve jongste broer uit het leven, kansloos tegen een rottige ziekte. En zes jaar later bracht ik, met amper twee maanden tussenruimte, allebei mijn lieve ouders weg naar hun laatste reis. We begroeven een goede vriend, tevens mijn gewaardeerde communicatiegoeroe. Dochter Amber kreeg een moeilijk bericht maar won van haar ziekte, mijn ex-echtgenote werd meteen daarna ziek. Gelukkig kunnen artsen ongelofelijk veel anno nu.
Ik hoop op een beter decennium, op een vrolijke, liefdevolle jaren twintig, maar ik maak me vooral zorgen. Over een overvolle planeet, een stormachtig klimaat, een harde samenleving waarin iedereen gaat voor zichzelf. Over een wereld die zucht en die ik straks achterlaat voor mijn nageslacht. Maar wie weet. De meeste mensen deugen. En hoop doet leven.

Burgemeester

Mijn vader was de zoon van een keurige ambtenaar. Als gewone Amsterdamse jongen voltooide hij in oorlogstijd de Mulo, werd laborant bij Shell en zette vervolgens zijn schrijftalent in als bedrijfsjournalist. Al tijdens zijn loopbaan had hij affiniteit met de lokale politiek en de boven hem gestelden: lokale adel, ondernemers, politici. Zijn rol als persmuskiet hielp daarbij. Door zijn inzet, aangeboren nieuwsgierigheid en schrijfkwaliteiten werd hij uiteindelijk raadslid in ons dorpje aan de Vecht, lid van de historische kring en secretaris van de Oranjevereniging. In die functie ontving hij onder meer Koningin Beatrix, toen die op Koninginnedag 1987 ons dorp aandeed. De opvolgende burgemeesters van ons dorp waren goede bekenden voor hem en op zijn laatste reis werd hij naar zijn graf gedragen door zijn drie beste vrienden: een ondernemer, de makelaar en de oud-gemeentesecretaris.
Op 1 oktober stond zijn jongste kleindochter Merle op een kistje achter het spreekgestoelte in de theaterzaal van het lokale combinatiegebouw, waar ook de plaatselijke middelbare school in huist. Ten overstaan van de voltallige gemeenteraad, burgemeester en wethouders van Stichtse Vecht sprak de elfjarige met heldere stem haar eerste speech uit, als nieuwe kinderburgemeester van de gemeente. Een kleurige ambtsketen hing om haar kleine schouders. Ze had speciaal een nieuwe blouse gekocht en haar lange blonde haar opgestoken. Ze vond haar nieuwe rol 'superleuk' en verheugde zich op de samenwerking.
Na die dappere speech van amper twee minuten schudde ze het voltallige gezelschap keurig de hand, naast haar pittige voorgangster, die in een jaar opbloeide tot een zelfbewuste jonge meid. Het komende jaar is de agenda van onze Merle goed gevuld. En vanaf zijn wolk kijkt opa glimmend van trots op haar neer. Zijn kleindochter is de burgemeester.

Land of the Free

De hete lucht begint al te wennen, ‘s avonds aan de rand van de grote vijver. Voor ons voeren de fonteinen van The Bellagio hun beroemde dans op. Achter ons zingt een kwartet jonge Amerikaanse mannen uit volle borst mee met ‘God bless the USA’ van Lee Greenwood.
Kippenvelmomentje, aan het begin van onze vakantie. Met een jaar vertraging en een weer gezonde dochter in ons gezelschap van zes zijn we in Las Vegas alsnog begonnen aan onze ontdekkingsreis door The Land of the Free. Bij elke plaats die we in het vervolg van onze eerste week per RV binnenrijden, worden we onthaald op een zee van stars and stripes in de tuinen van de bewoners. Amerikanen zijn trots op hun land, hoewel ook daar de vrijheid onder druk staat en sommige media door de president worden beschimpt om hun kritische berichtgeving. Buiten de grote steden aan de west- en oostkust rijden bewoners nog altijd het liefst in hun Ford F150 pickup, is 1 op 5 als gemiddeld brandstofverbruik niks om je voor te schamen en krijg je bij de Walmart je boodschappen nog in twintig plastic tasjes mee. En je kunt daar met alleen je rijbewijs voor driehonderd dollar ook gewoon een geweer kopen. Tijdens ons verblijf zijn er mass shootings in Texas en Ohio. Er valt genoeg af te dingen op de VS.
Maar wat hebben we er van genoten. Van die fonteinen in Sin City. Van de gezelligheid in onze reuzencamper. Van de ongelofelijke uitzichten aan de rand van Bryce Canyon en Grand Canyon. Van het maanlandschap in Death Valley. Van de pier van Santa Monica. Van Highway 1 langs de kust in een Chevy Suburban. Van het fietsen over de Golden Gate brug. Van de historie van Alcatraz. Van het 360 graden zicht bovenop New York vanaf One World Observatory. Van de hectiek van Times Square. Van Central Park en het Guggenheim. Maar vooral van ons allemaal samen. Alle zes in goede gezondheid. De herkansing die we kregen, die maakte Amerika extra bijzonder.